Heiligenbeeld Julianus de herbergzame , 45 cm, gips (7)
Julianus Hospitator (naar verluidt Austrasië, in het latere graafschap Henegouwen, 7e eeuw), was een heilige, over wie Jacobus de Voragine schreef in zijn Legenda Aurea (13e eeuw). De legende kent meerdere varianten en is verspreid over West-Europa.
Jacobus de Voragine vatte in de 13e eeuw meerdere versies van de legende van Julianus samen tot één verhaal. Het is een heilige zonder nationaliteit, zonder sterfdatum, zonder graf. De oudere versies ontstonden al in de 9e tot 12e eeuw. Sinds de publicatie door de Voragine kende de legende een belangrijke verspreiding in West-Europa. De beeltenissen van Julianus Hospitator in de glasramen van de kathedraal van Chartres (vanaf 1220) en van Rouen (vanaf 1285) droegen bij tot zijn bekendheid. In Rouen was het de gilde van vishandelaars die de serie glasramen over Julianus Hospitator financierde. De legende van Julianus Hospitator werd soms vermengd met verhalen van 4 martelaars in Italië vereerd met de naam Julianus; Julianus Hospitator was geen martelaar. Ook werd de legende verward met deze van de heilige Julianus van Le Mans of de heilige Julianus van Brioude.
Julianus Hospitator werd in de middeleeuwen en nadien aanroepen als de patroon van de reizigers, de pelgrims, de herbergklanten en de gokkers. Hij wordt afgebeeld als jager, soms te paard met een hert naast hem.
(bron)